Thứ 3
Tháng 9
2018
18

10 CÁCH CẢI THIỆN VIỆC SỬ DỤNG KIỂU CHỮ TRONG THIẾT KẾ CỦA BẠN

1

Kiểu chữ không chỉ là chọn ra một font và một kích thước chữ từ một menu có sẵn trong máy tính của bạn.

Nó thực sự là một nghệ thuật với lịch sử phát triển hàng thế kỷ – nơi khởi nguồn với những bản in khắc bằng gỗ hoặc kim loại. Và trong khi chúng ta có thể học từ sự kế thừa dài lâu của kiểu chữ, hầu hết chúng ta cũng có thể sử dụng một vài mẹo thực tế về cách giúp những kí tự của chúng ta trông đẹp hơn trong những thiết kế hàng ngày như những bản CV, bài báo hoặc danh thiếp.

2

Đó có phải là cách mà bạn nghĩ? Nếu đúng thì bạn đang đi đúng hướng rồi đó. Bài viết này sẽ cùng bạn đi qua 10 mẹo và thủ thuật hay ho để cải thiện cách bạn sử dụng kiểu font trong những dự án thiết kế của mình. Hãy bắt đầu nào!

  1. Hãy để tâm trạng đồng bộ với thông điệp cần truyền tải

Bạn có nghĩ những font chữ bạn có nhiều ít đều khá giống nhau? Hoặc có thể bạn có một font chữ yêu thích mà bạn sẽ sử dụng nó trong tất cả những dự án của mình? Nếu bạn trong hai trường hợp vừa rồi, có lẽ bạn đang không tận dụng hết những sự lựa chọn kiểu chữ của mình.

3

Điều này là vì mỗi kiểu mặt chữ có tâm trạng hoặc cá tính của riêng nó. Có thể nó thân thiện, màu mè, nghiêm túc hay ngốc nghếch. Nhưng hầu hết chúng không phải phù hợp cho mọi hoàn cảnh, nên bạn cần xác định font chữ cụ thể này đang nói gì với bạn và liệu nó có phù hợp với thiết kế của bạn hay không. Một cách hay để làm việc này là động não suy nghĩ về những phẩm chất hoặc đặc trưng mà bạn muốn thiết kế của mình truyền tải. Nếu bạn có một kế hoạch đã vạch sẵn thì còn tốt hơn – bạn sẽ có thể ghép nối những lựa chọn kiểu chữ của mình với “tông” đã được thiết lập trong phần ngôn từ của mình.

Nhà thiết kế kiểu chữ Eben Sorkin đã giải thích theo cách của anh ấy rầng mỗi mặt chữ đều có tiếng nói riêng của nó. Tiếng nói này ảnh hưởng tới cách mà chúng ta cảm nhận về ngôn từ mà chúng ta đang đọc, mà còn tới cách chúng ta có thể tiếp nhận và xử lý thông tin:

“Nó cũng có thể là một nguồn lực tác động mạnh mẽ để tạo ra sự truyền tải tất cả các loại nội dung của text một cách hiệu quả và thuyết phục hơn…khi cá tính của font chữ bạn sử dụng phù hợp với cá tính của đoạn text, người đọc có thể đọc đoạn text nhanh chóng và dễ dàng hơn. Ngược lại, đó là một rào cản khiến họ chậm lại. Chúng ta thiết kế chúng càng dễ đọc cho người truy cập thì họ càng càng dễ tìm ra thức họ đang tìm kiếm, kích chuột và mua hoặc quay lại (hoặc theo dõi chúng ta nhằm bất kì mục đích nào mà chúng ta dự định sẵn).

Một vài ví dụ nhanh:

Một tổ hợp font chữ hoài cổ nhưng hiện đại dành cho những sản phẩm chăm sóc tóc dựa trên công thức từ “một thời kỳ đã xa”.

Thiết kế bởi Device Creative Collaborate

Thiết kế bởi Device Creative Collaborate

Một thiết kế tối giản, một lối xử lý kiểu chữ thẩm mỹ lấy cảm hứng từ Thụy Sỹ dành cho những sản phẩm với trào lưu trở lại với những thứ cơ bản.

Thiết kế bởi Salih Kucukaga

Thiết kế bởi Salih Kucukaga

Những lựa chọn font chữ truyền tải lịch sử và sự phác họa – một sự phù hợp về mặt hình ảnh đối với cả những ngôn từ được phô bày và nội dung cuối cùng của thương hiệu doanh nghiệp.

6

Random House Books

Random House Books

Những mặt chữ cổ điển kiểu serif có vẻ phù hợp với trang blog của một nhà xuất bản sách truyền thống từ những năm 1925, nhưng sự dễ đọc, rõ ràng và những đặc trưng thiết kế dễ tiếp cận của những font này đem tới cho chúng một nét hiện đại và khiến chúng trở thành lựa chọn khôn ngoan đối với thiết kế website.

  1. Tâm trạng của font phải phù hợp với người xem

Bạn đã chọn ra một kiểu chữ mà bạn nghĩ sẽ hoàn thành một cách hoàn hảo mục đích của thiết kế. Đó là điều rất tuyệt vời! Nhưng vẫn còn một vấn đề quan trọng…không phải ai cũng hiểu tâm trạng của font chữ theo cùng một cách. Sau khi lựa chọn ra một kiểu chữ phù hợp với thiết kế của bạn, bạn cũng nên đảm bảo chúng phù hợp với người xem.

8

Thiết kế bởi Peetie Design và Kelly Schmidt

Thiết kế bởi Peetie Design và Kelly Schmidt

Một nhóm người xem có thể cảm thấy một font chữ là thời thượng nhưng một nhóm khác lại có thể nghĩ cùng font chữ đó thật cũ kĩ. Đó là bởi cách mà chúng ta nhận thức về những font chữ bị ảnh hưởng nặng nề bởi nền văn hóa – yếu tố liên quan tới cả tuổi tác và nơi sinh sống. Vì vậy việc nhạy cảm với nội dung mà bạn đang thiết kế – và hỏi ý kiến trung lập của một thành viên nhóm khác trong đội khi bạn đang thấy nghi ngại – là rất quan trọng để sử dụng kiểu chữ càng hiệu quả càng tốt.

Nhưng nếu bạn đang thực hiện một thiết kế yêu cầu truyền tải thông điệp tới đa dạng nhiều đối tượng người xem khác nhau thì sao? Bạn có thể muốn tìm kiếm một kiểu font trung tính hơn, kiểu font không có một cá tính quá rõ rệt, mà thay vào đó nó hòa hợp với những thứ xung quanh. Những font chữ như vậy, đôi khi được nhắc tới như những kiểu font “đa năng” – thường là những font dạng serif hoặc sans-serif cơ bản có thể hoạt động tốt trong hầu hết các trường hợp vì chúng không gây quá nhiều sự chú ý cho mình.

Một số font chữ đa năng có sẵn trên Google Fonts

Một số font chữ đa năng có sẵn trên Google Fonts

Những loại font hữu ích nhất thường có sẵn ở nhiều kiểu nét (đậm, nhạt, bình thường,…) và phong cách khác nhau (chật hẹp, dày đặc, mở rộng,…). Chúng tôi đã đề xuất một số kiểu chữ miễn phí, trung tính ở những bài viết trước.

  1. Kích thước kiểu chữ phải phù hợp với hoàn cảnh sử dụng của thiết kế

Khi lựa chọn và sắp xếp font chữ trong một thiết kế, sự dễ đọc nên là một trong những điểm quan trọng cần quan tâm đầu tiên. Bạn không muốn làm người xem mệt mỏi bằng cách làm kí tự quá nhỏ – hoặc làm họ khó chịu với những dòng kí tự quá lớn. Như là một quy tắc cơ bản, phần thân của text nên có kích thước 10 tới 12 point (pt) đối với những thiết kế bản in và từ 15 tới 20 pt đối với thiết kế trang web (kích thước font mặc định của nhiều trang web là 16 pt). Kích thước lý tưởng nhất có thể dao động và thay đổi tùy từng thiết kế khác nhau nhưng nhìn chung chúng phụ thuộc vào đặc trưng và cấu trúc của một hoặc kiểu chữ cụ thể mà bạn sử dụng trong thiết kế của mình.

Bạn có thể sử dụng một công cụ miễn phí có tên Type Scale để xem trước những lựa chọn của Google Fonts hiển thị như thế nào trong những hoàn cảnh khác nhau.

Bạn có thể sử dụng một công cụ miễn phí có tên Type Scale để xem trước những lựa chọn của Google Fonts hiển thị như thế nào trong những hoàn cảnh khác nhau.

Bạn có thể sử dụng một công cụ miễn phí có tên Type Scale để xem trước những lựa chọn của Google Fonts hiển thị như thế nào trong những hoàn cảnh khác nhau.

Vậy những loại kiểu chữ không được tạo ra để đọc một nội dung dài thì sao? Bạn nên thử thích ứng với hoàn cảnh của thiết kế – đó là kích thước vật lý của bản in hoặc cách mà nó được trình bày hay hiển thiện – cùng với một số quy tắc thẩm mỹ thông thường. Những dự án thiết kế nhỏ hơn (giống như danh thiếp chẳng hạn) hoặc những đoạn text dạng đoạn văn dài yêu cầu những kiểu font kích thước nhỏ hơn, nhưng những kiểu chữ này cũng sẽ cần hiển thị rõ ràng và dễ đọc hơn là chỉ mang tính trang trí.

Thiết kế bởi Anagrama

Thiết kế bởi Anagrama

Những dự án thiết kế có kích thước lớn hơn như poster có thể hoạt động hiệu quả với những font chữ cỡ lớn vì bản thân chúng có nhiều không gian hiển thị hơn và nói chung người xem sẽ xem chúng từ một khoảng cách nhất định. Với những dự án có khá ít kí tự text, phụ thuộc vào hoàn cảnh và đối tượng người xem, bạn có thể phát huy sự sáng tạo nhiều hơn với những lựa chọn font của mình.

Thiết kế bởi GrandArmy

Thiết kế bởi GrandArmy

  1. Đặt ra một hệ thống cấp bậc

Khi một thiết kế có hệ thống cấp bậc tốt đồng nghĩa với việc nó được tổ chức tốt, dễ điều hướng và đơn giản khi tìm kiếm thông tin mà bạn cần. Hệ thống cấp bậc kiểu chữ đặc biệt quan trọng đối với những tác phẩm chứa nhiều text như báo, tạp chí, sách và những ấn bản in truyền thống khác và cũng như một số website.

14

Những yếu tố cơ bản để thiết lập một hệ thống cấp bậc đối với thiết kế của bạn bao gồm những điều sau:

  • Sử dụng cỡ chữ để ưu tiên thông tin theo mức độ quan trọng
  • Sử dụng đủ khoảng trống để tạo ra cấu trúc bố cục dễ dò quét thông tin chính
  • Nhóm những mục có liên quân với nhau
  • Chia thành những phần nhỏ hơn rõ ràng (với những tiêu đề, tiêu đề phụ,…) khi cần thiết
Thiết kế bởi Pawel Kadysz

Thiết kế bởi Pawel Kadysz

Để nhìn nhận và áp dụng có chiều sâu một hệ thống cấp bậc kiểu chữ, hãy chắc chắn rằng bạn đã nắm rõ vì sao mọi thiết kế đều cần 3 cấp của hệ thống cấp bậc kiểu chữ.

  1. Đừng bỏ qua khoảng cách và sự căn chỉnh kí tự

Những chi tiết nhỏ có thể làm nên hoặc hủy hoại sự thành công của một thiết kế. Và một vài chi tiết có ảnh hưởng lớn nhất chính là khoảng cách và sự căn chỉnh kí tự. Chúng có thể tạo ra sự khác biệt giữa một thiết kế rối rắm với một thiết kế rõ ràng, mạch lạc.

Trước hết, hãy cùng xem lại một vài trong số những loại khoảng cách:

Tracking: còn gọi là khoảng cách giữa các chữ cái, đây là con số nhất quán miêu quả khoảng trống chiều ngang giữa tất cả những chữ cái trong cả đoạn text – có thể là một câu hoặc một đoạn văn. Việc điều chỉnh thông số này sẽ khiến đoạn text của bạn chặt chẽ hoặc lỏng lẻo hơn. Việc giảm tracking là một kỹ thuật thường gặp để tiết kiệm không gian cho thiết kế, nhưng có thể gây khó đọc cho người xem. Việc tìm một con số tối ưu (không quá chật chội và cũng không quá lỏng lẻo) hiệu quả với sự lựa chọn kiểu font là cách tốt nhất để duy trì khả năng đọc của text trong thiết kế của bạn.

16

Leading: còn gọi là khoảng cách giãn dòng, đây là khoảng cách chiều dọc giữa những dòng text với nhau. Cũng giống với tracking, điều chỉnh thông số này quá nhỏ hoặc quá lớn có thể khiến đoạn text khó đọc hoặc gây cảm giác rời rạc cho thiết kế.

17

Margins (lề): đây là khoảng để trống xung quanh những cạnh viền của thiết kế của bạn. Nếu không phải bạn đang tạo ra một hiệu ứng cụ thể, có chủ đích, bạn sẽ không muốn đoạn text của mình trông như đang rơi khỏi trang (hoặc màn hình). Một khoảng trắng đủ rộng xung quanh những cạnh của đoạn text khiến người xem có thể đọc thoải mái hơn.

White Space (khoảng trắng): đây là khái niệm được dùng để miêu tả bất kì khoảng trống nào trong thiết kế. Khi bạn có khối lượng lớn thông tin nhồi nhét trong thiết kế của mình thì khoảng trắng giống như một sự lãng phí nhưng nó thực chất là một phần thiết yếu trong một thiết kế cân bằng và được tổ chức tốt. Nó giúp người xem chuyển từ phần này tới phần khác của thiết kế một cách tự nhiên và cho họ khoảng không gian để nghỉ.

Thiết kế bởi Dann petty

Thiết kế bởi Dann petty

Còn khi nhắc tới việc căn chỉnh text, sự nhất quán là cách tốt nhất để cải thiện việc sử dụng kiểu chữ của bản. Việc sử dụng lẫn lộn nhiều phong cách căn chỉnh (căn trái, căn phải, căn giữa,…) trong cùng một thiết kế mà không có một mục đích rõ ràng hoặc lô-gic sẽ khiến thiết kế của bạn trông bề bộn và luộm thuộm.

19

Dưới đây là một vài mẹo nhỏ:

Tránh dùng căn cả hai bên. Trong hầu hết các trường hợp, nó luôn tạo ra khoảng cách không bình thường và những khoảng không gian trống trải ngẫu nhiên khiến thiết kế của bạn bề bộn và khó đọc hơn.

Chọn ra một kiểu căn lề cho thân bài của bạn (thường là căn trái) và sử dụng nó xuyên suốt cả thiết kế.

Thiết kế bởi Bryan Kidd

Thiết kế bởi Bryan Kidd

  1. Học kerning

Có một phân loại khác của khoảng cách thường bị bỏ qua: kerning. Kerning đôi khi bị nhầm lẫn với tracking, nhưng thực tế là nó hoàn toàn khác: nó là lượng không gian giữa giữa những từ với nhau hoặc giữa những từ với những kí tự khác.

21

Kerning thường là thông số cuối cùng bạn cần kiểm tra để đảm bảo kiểu chữ của bạn trông càng trau chuốt và chuyên nghiệp càng tốt. Mỗi font chữ được thiết kế với kerning mặc định của nó nhưng đôi khi những cài đặt có sẵn này không lý tưởng cho một số tổ hợp kí tự nhất định. Cụ thể là đối với những đoạn text lớn và gây chú ý như tiêu đề, bạn sẽ cần kiểm tra lại để đảm bảo một số cặp kí tự nhất định không quá xa hoặc gần nhau, sau đó điều chỉnh kerning một cách thủ công nếu cần thiết.

22

  1. Giới hạn số lựa chọn kiểu font, kiểu nét chữ và phong cách kiểu chữ trong thiết kế của bạn

Tất cả chúng ta đều yêu thích những kiểu chữ, nhưng việc sử dụng quá nhiều loại kiểu chữ trong thiết kế của bạn không phải là một ý tưởng hay. Qúa nhiều loại mặt chữ trong cùng một thiết kế sẽ mang lại vẻ bề bộn và kém chuyên nghiệp.

23

Thông thường, sẽ an toàn hơn nếu bạn sử dụng không quá 3 kiểu font khác nhau trong 1 thiết kế, mặc dù người ta có thể phá vỡ quy tắc này trong một số trường hợp đối với những hoàn cảnh phù hợp (ví dụ như những thiết kế thú vị dưới đây)

Thiết kế bởi Adam Schneider

Thiết kế bởi Adam Schneider

Nếu bạn đang tìm kiếm một điểm xuất phát khi sử dụng kết hợp nhiều font với nhau, một font dạng sans serif cơ bản cùng với một font kiểu serif hầu như luôn luôn đi với nhau. Một sự lựa chọn khác là chọn một kiểu chữ với nhiều phong cách và nét chữ khác nhau – bằng cách này, kiểu chữ của bạn sẽ trông gắn kết hơn, nhưng bạn vẫn có sự thay đổi, biến hóa để lựa chọn.

Alegreya Sans – một kiểu chữ miễn phí đến từ Huerta Tipografica

Alegreya Sans – một kiểu chữ miễn phí đến từ Huerta Tipografica

Điều này mang tới mẹo tiếp theo…

Không khó để tận dụng những kiểu nét chữ và phong cách kiểu font (nét đậm, chữ nghiêng hay in hoa). Những phong cách này có thể giúp nhận mạnh nội dung quan trọng, có thể khiến thiết kế nổi bật một cách trực quan, nêu bật được tầm quan trọng hoặc thậm chí bắt chước nhịp điệu của lời nói. Nhưng đừng lạm dụng chúng quá mức, nó cũng giống như bạn cố gắng hết sức để ngắt lời để truyền tải thông điệp của mình và trở nên thô lỗ đối với người đọc.

  1. Tránh xa những “tội đồ kiểu chữ”

Những phần mềm thiết kế có thể giúp chúng làm những điều bất ngờ, nhưng chúng cũng dễ dàng đưa tới những lỗi vặt nếu chúng ta không cẩn thận khi sử dụng, Ellen Lupton, tác giả của cuốn Thinking with Type chia sẻ một vài thói quen xấu nên bỏ trên cuốn sách của website đồng hành. Chúng ta hãy cùng xem qua chúng:

  • Đừng kéo dài từ ngữ hoặc kí tự, đừng ép chúng phải vừa vặn vào một khoảng không gian chật hẹp nào đó. Khi bạn kéo dãn kiểu chữ của bạn theo chiều ngang hoặc chiều dọc, việc này sẽ bóp méo tỷ lệ của kiểu chữ và hình dạng của chữ cái. Một biện pháp thay thế tốt hơn là thu hẹp hoặc kéo dài cả chiều dài và chiều rộng của chữ theo cùng một tỷ lệ để bảo toàn vẻ mỹ quan của kiểu chữ.

26

  • Đừng sử dụng dấu ngoặc kép dạng thẳng thay cho những dấu ngoặc kép cong. Hầu hết những chương trình thiết kế đều có thể cài đặt để sử dụng dấu ngoặc kép cong, hoặc bạn có thể sử dụng những phím tắt trên bàn phím.

27

  • Đừng cố làm giả kiểu chữ in nghiêng. Nếu kiểu chữ bạn sử dụng không có sẵn kiểu in nghiêng, khá dễ dàng khi chúng ta sử dụng các phần mềm thiết kế để tạo ra một hiệu ứng “giả nghiêng” cho kiểu chữ và khiến chúng giống như dạng chữ in nghiêng. Tuy nhiên, kỹ thuật này thực ra phá vỡ vẻ đẹp của kiểu chữ và kết quả thường là khá tệ.

28

  1. Kiểm tra và khảo sát kĩ màu nền

Kiểu chữ hiếm khi đứng một mình trong một thiết kế. Nó tương tác với những thành phần thiết kế khác, đặc biệt là nền thiết kế. Để đảm bảo kiểu chữ dễ đọc, chúng ta cần đảm bảo nó có đủ độ tương phản với phần còn lại của thiết kế. Nhưng có đôi điều có thể làm giảm độ tương phản:

Những màu xung đột: nếu bạn sử dụng màu sắc cho kiểu chữ của mình, bạn sẽ muốn đảm bảo nó bổ sung với những thành phần còn lại của thiết kế, bao gồm nền thiết kế. Những màu mà quá khác nhau (hãy nghĩ về những pop-up quảng cáo online gây dị ứng với những màu xanh lá neon trên nền màu đỏ chẳng hạn) sẽ gây khó khăn cho mắt và làm giảm khả năng đọc của kiểu chữ.

Thay vào đó, hãy thử neo màu chữ với một bảng màu có sẵn để có được một vẻ ngoài hài hòa cho thiết kế:

Thiết kế bởi STUDIO-JQ

Thiết kế bởi STUDIO-JQ

Đối với những nền có nhiều màu, nhiều nội dung và có hoa văn: tương tự, một nền thiết kế với quá nhiều thứ có thể khiến bất kì kiểu chữ nào khó đọc hơn và bạn chắc chắn không muốn làm người xem phải mệt mỏi với một thiết kế mà họ không thể tìm thấy nội dung mà họ cần.

Thay vào đó, hãy thử sử dụng một mẫu hình hoa văn như là một ranh giới hoặc trong một vị trí nơi mà nó không làm ảnh hưởng tới phần text của bạn.

Thiết kế bởi Szende Brassai/Adline

Thiết kế bởi Szende Brassai/Adline

Những hiệu ứng đặc biệt: những hiệu ứng trong suốt, bẻ cong, và những kỹ thuật xử lý text khác có thể khá thú vị và vui vẻ, và hữu ích trong những tình huống nhất định, nhưng cũng dễ bị sử dụng sai mục đích. Đôi khi chúng ta muốn bắt kịp trong quá trình thiết kế khi chúng ta đưa ra những sự lựa chọn để có được một vẻ ngoài nhất định cho thiết kế, nhưng chúng không thực tế cho lắm.

Thay vào đó, cố gắng sử dụng những hiệu ứng text chỉ khi chúng có ý nghĩa gì đó đối với thiết kế chứ không phải là vì bạn muốn hay bạn có thể sử dụng nó.

Thiết kế bởi David M. Smith

Thiết kế bởi David M. Smith

Tóm lại, hãy luôn luôn đảm bảo kiểu chữ của bạn dễ nhìn và dễ đọc khi bạn muốn thử những cách tiếp cận sáng tạo khác nhau.

  1. Quan sát và luyện tập

Một trong những cách tốt nhất để cải thiện kiểu chữ trong thiết kế của bạn là chú ý tới cách những nhà thiết kế khác sử dụng kiểu chữ trong thiết kế của họ. Đó là một kỹ năng đòi hỏi luyện tập và quan sát để nhận ra những gì hiệu quả và những gì không hiệu quả, vì vậy luôn tìm tòi những kiểu chữ tuyệt vời bên ngoài – bạn không bao giờ biết sẽ tìm thấy nó ở nơi nào, từ những biển báo giao thông cho tới những kệ hàng trong siêu thị.

Chúng tôi hy vọng rằng bạn sẽ có thể sử dụng những mẹo và chỉ dẫn này để tăng tốc kỹ năng sử dụng kiểu chữ của mình. Chúc bạn thiết kế vui vẻ!

Nguồn: Canva.com